Bài giảng Tiếng Việt Lớp 5 (Luyện từ và câu) - Tuần 32, Bài: Ôn tập về dấu câu (Dấu 2 chấm) - Đặng Thị Xuân

Nội dung tài liệu: Bài giảng Tiếng Việt Lớp 5 (Luyện từ và câu) - Tuần 32, Bài: Ôn tập về dấu câu (Dấu 2 chấm) - Đặng Thị Xuân

1. LUYỆN TỪ VÀ CÂU 5 ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU (DẤU HAI CHẤM)
2. KHỞI ĐỘNG
3. 1. Em hãy nêu tác dụng của dấu phẩy. 2. Đặt một câu ghép có sử dụng dấu phẩy ngăn cách các vế trong câu ghép đó.
4. ÔN TẬP
5. Luyện từ và câu Ôn tập về dấu câu (Dấu hai chấm) 1. Trong mỗi trường hợp dưới đây, dấu hai chấm được dùng làm gì ? a) Một chú công an vỗ vai em : - Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật. - Cháu quả là chàng gác rừng dũng cảm ! NGUYỄN THỊ CẨM CHÂU b) Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn : hôm nay tôi đi học. - Báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước. THANH TỊNH
6. 1. Trong mỗi trường hợp dưới đây, dấu hai chấm có tác dụng : Câu văn Tác dụng của dấu hai chấm a) Một chú công an vỗ vai em : - Dẫn lời nói trực tiếp của - Cháu quả là chàng gác rừng dũng nhân vật. cảm ! b) Cảnh vật xung quanh tôi đang có - Báo hiệu bộ phận câu đứng sự thay đổi lớn : hôm nay tôi đi học. sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.
7. * NỘI DUNG CẦN GHI NHỚ : Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời nói của một nhân vật hoặc là lời giải thích cho bộ phận đứng trước. Khi báo hiệu lời nói của nhân vật, dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu dòng.
8. 2. Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong các khổ thơ, các câu văn dưới đây ? a) Trận đánh đã bắt đầu Quân ta ào lên trước Một tên giặc ngã nhào Thằng giặc cuống cả chân Chết rồi, không dậy được. Nhăn nhó kêu rối rít : - Đồng ý là tao chết Chết là không nhúc nhích Nhưng đây tổ kiến vàng ! Sao nó cứ lồm cồm ? ĐỊNH HẢI Tính ăn gian chẳng thích - Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật. Chơi thật thà vui hơn.
9. b) Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ cũng hy vọng khi tha thiết cầu xin :“Bay đi, diều ơi! Bay đi!” - Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật. Theo TẠ DUY ANH c) Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ: phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là biển cả bao la, ở giữa là một vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp. - Báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng Theo VĂN NHĨ trước.
10. 3. Đọc mẩu chuyện vui dưới đây : Chỉ vì quên một dấu câu Có ông khách nọ đến cửa hàng đặt vòng hoa viếng bạn. Ông dặn người bán hàng ghi lên băng tang : “Kính viếng bác X.” Nhưng về đến nhà, nghĩ lại, thấy lời phúng còn đơn giản quá, ông bèn sai con chuyển cho người bán hàng một tin nhắn, lời lẽ như sau : “Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.” Lúc vòng hoa được đem tới đám tang, ông khách mới giật mình. Trên vòng hoa cài một dải băng đen với dòng chữ thật là nắn nót : “Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.” Theo VĂN NHĨ
11. *Trả lời các câu hỏi sau : a) Ông khách viết tin nhắn như thế nào ? b) Người bán hàng hiểu lầm ý ông khách nên ghi gì trên dải băng tang ? c) Để người bán hàng khỏi hiểu lầm, ông khách cần thêm dấu gì vào tin nhắn của mình, dấu đó đặt sau chữ nào ?
12. Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ được lên thiên a) Tin nhắn của ông khách đàng. (hiểu là nếu còn chỗ viết trên băng tang) b) Người bán hàng hiểu lầm Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh ý của khách nên ghi trên dải hồn bác sẽ được lên thiên đàng. băng tang. (hiểu là nếu còn chỗ trên thiên đàng) c) Để người bán hàng khỏi Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn hiểu lầm, ông khách cần chỗ : linh hồn bác sẽ được lên thiên thêm dấu gì vào tin nhắn, đàng. dấu đó đặt sau chữ nào ?
13. VẬN DỤNG
14. 1. Nêu tác dụng của dấu hai chấm trong câu sau : Anh lấy trên mái nhà xuống bó giấy lớn, rồi hỏi tôi : - Út có dám rải truyền đơn không ? Báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời nói của một nhân vật
15. 2. Điền dấu hai chấm vào chỗ nào cho đúng trong những câu sau : b) Bốn mùa Hạ Long mang trên mình một màu xanh đằm thắm : xanh biếc của biển, xanh lam của núi, xanh lục của trời.
16. 3. Dấu hai chấm trong câu sau có tác dụng gì ? Áo dài phụ nữ có hai loại : áo tứ thân và áo năm thân. - Dấu hai chấm trong câu báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.
17. 4. Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong câu văn sau ? Giọng cô phát thanh viên trong trẻo :“Vừa qua, xã Phước Hòa đã tổ chức lễ kỉ niệm sinh nhật Bác và phát động trồng 1000 gốc thông phủ kín đồi trọc”.
18. 5. Trong câu văn sau có dấu hai chấm bị đặt sai vị trí. Em hãy sửa lại cho đúng. Tôi nói : với các em : - Các em hãy nhìn lên bầu trời mà xem.
19. DẶN DÒ
20. - Học bài, làm bài vào VBT Tiếng Việt. - Chuẩn bị bài sau : Mở rộng vốn từ : Trẻ em/147